Not: Yazı filmle ilgili spoiler (sürprizbozan) içermektedir.

Senarist-yönetmen Ali Aydın’ın ikinci uzun metrajlı filmi olan Kronoloji, gerilim unsurlarını da barındıran bir psikolojik dram olarak tanımlanabilir. Filmin hikâyesine gelecek olursak uzun yıllardır evli olan Hakan ve Nihal, İstanbul’da yaşamaktadır. Nihal, çocuk sahibi olamayacağını öğrendikten çok kısa bir süre sonra ansızın ortadan kaybolur. Hakan, karısını umarsızca ararken, aslında kendisi ve çevresi hakkında birçok şey öğreneceği bir yolculuğa çıkmıştır. Bir taraftan polis, bir taraftan Hakan Nihal’i ararken aslında ikisinin içten içe çürüyen ilişkilerini ve sona yaklaşan evliliklerini görmeye başlıyoruz.

Kronoloji, türler arasında gezinen bir film. Politik ve toplumsal bir arkaplanı da barındıran film gizem, gerilim, suç, polisiye, dram gibi unsurlardan da faydalanıyor. Bir ‘kaybolma’ hikâyesi üzerinden adım adım ilerleyen bir film aynı zamanda.

Kronoloji, kelime anlamındaki gibi sıralı bir anlatım sunarken, izleyicinin karakterler hakkında önyargılı bir şekilde düşünmesine sebep oluyor. Ancak filmin ortasında giren jenerik, puzzle’ın parçalarını birleştirircesine izleyiciye olay örgüsünün bambaşka bir perspektifini sunuyor, ters köşe yapıyor ve bütün önyargıları taca çıkartıyor.

Filmi iki ana parçaya bölen Ali Aydın, filmin ilk yarısında Hakan’ın Nihal tarafından aldatıldığına ilişkin duyduğu şüpheyi ve kaybolduktan sonra onu bulma çabasını gayet sahici bir şekilde resmeder. Hakan, Nihal’i bulmak için polise gider, arkadaşı Meral’i arayıp ona sorar, Nihal’in kendisini aldattığını düşündüğü Cengiz’e gider, Cengiz’in eşi Esma’ya durumdan bahseder ve elinden geleni yapar. İkinci yarıdaysa acı gerçekleri yüze çarpan filmde, Nihal’in aslında kaybolmadığını, geceleyin eve geldiğini ve Hakan ile ciddi bir şekilde tartıştığını görürüz. Hakan’ın kendisine attığı tokatla kafasını çekmeceye vurur. Hakan başta kafasını vurmasını önemsemez, hiçbir şey olmamış gibi odasında çalışmaya devam eder ve uyuyakalır. Saatler sonra uyanır ve bir bakar ki Nihal ölmüştür. Başta büyük bir üzüntü duyar, ancak sonrasında inanılmaz soğukkanlı bir plan yapar ve Nihal sanki hiç eve gelmemiş gibi davranır. İşlediği cinayeti örtbas eder ve bu sayede Nihal’in kaybolduğuna ilişkin bir kanı oluşur.

Filmin başında çocuklarının olamayacağını Hakan’a söyleyen Nihal’in filmin sonunda Cengiz ile yaptığı konuşma oldukça çarpıcıdır. Nihal aslında hamiledir ama Hakan’ın kendisine hayatın her alanında uyguladığı psikolojik şiddetten o kadar yılmıştır ki artık ne onunla birlikte olmak ister ne de onun çocuğunu doğurmak ister. Hakan’ın çocuklarının olamayacağını söylediği yakın çevresinden her kişi aynı soruyu sorar: “Kimin yüzünden?” Bu adeta günümüz toplumuna ayna tutan bir sorudur.

Ancak birtakım olaylar sonucunda Hakan’ın Nihal’i öldürdüğü polis tarafından anlaşılır ve Hakan tutuklanır. Hapishanedeki bir gardiyan Hakan’a Nihal’in öldürüldüğünde hamile olduğunu söylediğinde Hakan’ın tepkisi ise dudak uçuklatacak cinstendir: “Çocuk kimdenmiş?” Gardiyan bu yanıtın üzerine kapının üzerindeki demir pencereyi çat diye kapatır ve film biter.

İzleyiciyi Hakan’ın kaybolan eşini arama yolculuğuna ortak eden filmin, olay örgüsü ve final açısından hiç de fena bir iş çıkarmadığı söylenebilir. Son dönem çekilen arthouse filmler arasında senaryo kurgusu ile hayli ayrışan bir film olan Kronoloji, görüntü yönetimi ile de ön plana çıkıyor. Özellikle Nihal’in eve geldiği ve Hakan ile tartıştığını gördüğümüz tek plan çekilen sahne gerilimi yüksek bir noktada tutuyor.

Ana oyuncu kadrosundaki Birkan Sokullu, Cemre Ebüzziya, Tansu Biçer ve Serkan Keskin’in oyunculuklarının gayet yerinde olduğu söylenebilir.

Nihal karakteri üzerinden kadının evlendikten sonra silikleşerek hem özel hem sosyal hayatta görünmez bir nesne haline gelmesini işleyen Kronoloji, erkek egemen kültürün acımasızlığını çarpıcı bir gerilimle anlatıyor.